XII. MİMARLIK VE EĞİTİM KURULTAYI

"CUMHURİYETİN İKİNCİ YÜZYILI VE MİMARLIK EĞİTİMİ"

TMMOB Mimarlar Odası meslek örgütü eğitim kurumlarının ortak çalışma ortamında buluşmasını sağlama amacıyla 10-11 Kasım tarihlerinde "Cumhuriyetin İkinci Yüzyılı ve Mimarlık Eğitimi" temasıyla düzenlenen ve iki gün sürecek XII. Mimarlık ve Eğitim Kurultay’ı, bu sene Cumhuriyet’in 100’üncü yılında mimarlık eğitimi ve ikinci yüzyıla ilişkin öneri ve tartışma ortamını yaratmayı amaçladı.

10 Kasım Atatürk’ü Anma töreni ile başlayan XII. Mimarlık ve Eğitim Kurultayı, açılış konuşmalarını yapmak üzere konuşmacıların sahneye çağırılmasıyla devam etti.

İzmir Mimarlık Merkezi’nde düzenlenen kurultayın açılış töreninde İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Rektörü Prof. Dr. Yusuf Baran, İzmir Kent Konseyi Başkanı Nilay Kökkılınç, TMMOB Mimarlar Odası Genel Başkanı Eyüp Muhcu, Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (KTMMOB) Mimarlar Odası Başkanı Kozan Uzunoğlu, TMMOB Mimarlar Odası İzmir Şubesi Başkanı İlker Kahraman, Kurultay Başkanı Fehmi Doğan açılış konuşmalarıyla kurultaya katkı sundu. Kurultaya; mimarlar, akademisyenler, öğrenciler ve mimarlık ortamına ilgi duyan hemşeriler katıldı.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü ev sahipliğinde Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Mimarlar Odası İzmir Şubesi tarafından bu yıl on ikincisi düzenlenen Mimarlık ve Eğitim Kurultayı’nın açılış törenine katıldı.

Soyer, XII. Mimarlık ve Eğitim Kurultayı’ndaki konuşmasına “İzmir’i kendi içine kapanmış bir beton yığını olarak değil, doğanın döngülerinin bir parçası olan bir ekosistem olarak ele alıyoruz” vurgusuyla başladı. 6 Şubat depremlerindeki örnek göstererek Türkiye’de dirençli kentler yerine rant odaklı kentlerin inşa edildiğini belirten sözleriyle devam etti.

“Şehirciliğin yüzünü döndüğü bu yeni istikamette hiç şüphesiz en önemli görevlerden biri mimarlarımıza düşüyor”

Mimarlık mesleğinin öneminin vurgulayan Soyer, “Döngüsel kültür, İzmir gibi birçok Akdeniz şehrinin geçmişinde yer alıyor. Bizler, bu köklü geçmişten ve dünyanın değişiminden ilham alarak yeni bir şehircilik ortaya koymak mecburiyetindeyiz. Bu nedenle İzmir’i kendi içine kapanmış bir beton yığını olarak değil, doğanın döngülerinin bir parçası olan bir ekosistem olarak ele alıyoruz. Bu şehirde hız ve bireysellik yerine sakinliği ve uyumu güçlendiriyoruz. Şehirciliğin yüzünü döndüğü bu yeni istikamette hiç şüphesiz en önemli görevlerden biri mimarlarımıza düşüyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi bu son derece önemli yolda mimarlarımızın sonuna kadar yanında olacak. İzmir'i, refahın arttığı ve adilce paylaşıldığı bir şehir olarak inşa etme çabamızda siz değerli uzmanların birikimi, her zaman rehberimiz oldu” şeklinde konuşmasına devam etti.

“Yeşil şehirleri de akıllı şehirleri de oluşturan insan. Dolayısıyla eğitimin son derece önemli bir yeri var.”

Tunç Soyer, “Yeşil şehirler ağaçla, akıllı şehirler teknolojiyle oluşmuyor. Yeşil şehirleri de akıllı şehirleri de oluşturan insan. Dolayısıyla eğitimin son derece önemli bir yeri var. Diliyorum ki bu eğitim Cumhuriyeti, barışı ve demokrasiyi de içersin. Diliyorum ki toplumsal barışı, dayanışmayı ve en çok vicdanı içersin. Bu ülkede son yirmi yılda, yaşam hakkını gözetmeyen, afet ve krizlere karşı dirençli kentler inşa etmek yerine rant odaklarını besleyen bir yönetim anlayışı şekillendi. Onun için meslek odalarının örselenmesi devam ediyor. Onun için iyinin, vicdanın örgütlenmesi devam ediyor. Bunu 6 Şubat depreminde en acı biçimde tecrübe ettik. Bu tablo mimarinin ve şehir planlamanın ilkeleriyle taban tabana çelişen ve meslek etiğini zedeleyen bir yaklaşımın sonucu” dedi.

“Burada tartışılan her şey hem geleceğin mimarlarına hem de bu ülkenin yeni yüzyılına ilham verecek.”

İzmir Büyükşehir Başkanı Tunç Soyer, “Burada tartışılan her şey hem geleceğin mimarlarına hem de bu ülkenin yeni yüzyılına ilham verecek. İzmir Büyükşehir Belediyesi, bu ülkenin yetiştirdiği mimarların ve diğer tüm uzmanların bilgi birikimi ve deneyimlerinden istifade etmeye devam edecek. İzmir'de birbirimizle, doğayla, geçmişimizle ve değişimle uyumu hep beraber çoğaltacağız.” diyerek Cumhuriyetin ikinci yüzyılına girdiğimiz bu süreçte kurultayın mimarlık adına önemli katkılar koyacağını belirtti.

“Bizlerin bu millete çok büyük borcu var.”

İYTE Rektörü Prof. Dr. Yusuf Baran konuşmasına “Atatürk, Türkiye’nin çağdaşlaşması ve kalkınması için bilimsel reformlar yapmış, kitaplar yazmış, öğrenciler yetiştirmiş küresel aydın bir liderdi. Bizler, ülkemiz ve milletimiz adına büyük hedefler koyduğumuzda onun huzurunda başımız dik ve alnımız açık durabiliriz” sözleriyle başladı.

Yusuf Baran, “2 bin yıldır yeryüzünde yaşayan bizler, iyi bir dünya yaratmak için çalışıyoruz. İyi bir dünyanın temelinde iyi insanlar yetiştirmek yatıyor. Ülkelerin serveti doğalgazı, petrolü, otobanları, köprüleri değil, nitelikli insan kaynağıdır. Bizlerin bu millete çok büyük borcu var. Alın terinden, akıl terine göç eden bir dünyayı yaşıyoruz. Sınırlar arası duvar örenlerin bilimsel anlamda geri kafalı olduğu bir süreç yaşıyoruz. Siz değerli mimarlardan değişim ve dönüşümü görerek enerji verimliliğinden su kaynaklarının kullanımına doğayla uyumlu eserler bırakmanızı bekliyoruz” diyerek nitelikli mimarlığa olan ihtiyacı vurguladı.

“Ortak akıl ve demokrasiyle çalışmaya ihtiyaç var"

İzmir Kent Konseyi Başkanı Nilay Kökkılınç konuşmasındaki “Ülkemiz mimarları, yurt içi ve yurt dışında birçok prestijli projede yer alarak uluslararası tanınırlık kazanmışlardır. Şehirlerin, müşterek yaşam alanlarımız olması nedeniyle, altyapıdan üst yapıya kadar sürdürülebilir çözümler üretmek, kültürel farklılıklar, varlık ve kimlikleri korumak adına mimarinin pek çok açıdan ne denli önemli olduğu kolayca görülür. Bu bağlamda, özellikle kent planlamalarında vizyoner mimari örneklerinin çoğalması ve sürdürülebilir kentler için merkezi ve yerel yönetimin, meslek odalarının, üniversitelerin, sivil toplumun ortak akılla, katılımcı ve çoğulcu demokrasi anlayışı ile uyumlu çalışmalarına her daim ihtiyaç vardır” sözleriyle öncelikle ülkemizde mimarlığın Cumhuriyetin ilk yüz yılında uluslararası düzeyde önemli bir niteliği olduğunu hatırlatarak mimarlık adına birlikte çalışmanın gerektiğinin vurgusunu yaptı.

Mimarlık ve mimarlık eğitiminin her yönüyle irdelendiği, sorunların ele alınarak çözüm önerilerinin arandığı; mimarlık meslek ortamının yanı sıra tüm ilgili kesimlerin katkılarına açık olarak düzenlenen Kurultay, sonuncusu “Değerlendirme ve Forum” başlığını taşıyan ve 9 oturumdan oluşan sonunda çıktıları tartışmaya ve yoruma açan bir program organize edildi.

Birinci Oturum, Neslihan Dostoğlu moderatörlüğünde “Cumhuriyetin Yüzüncü Yılında Mimarlık Eğitiminin Değerlendirilmesi ve İkinci Yüzyıla İlişkin Öneriler” hakkındaki çalışmaları içerdi.

Oturum; Figen Kıvılcım Çorakbaş’ın “Türkiye Cumhuriyeti'nin İkinci Yüzyılında Mimarlık Eğitimine Köy Enstitülerinin Mekânsal ve Düşünsel Altyapısından Bir Bakış”, Derya Yorgancıoğlu’nun “21. YY’da Tasarıma Disipliner Sınırların Ötesinde Bakmak: Tasarım Okuryazarlığı Perspektifi”, Soner Yıldırım’ın “Yapay Zekâ ve Yaratıcılık”, Aktan Acar’ın “Kendini Promete Sanan Sisifus: İkinci Yüzyılda Mimarlık Eğitimcisi ve Eğitimin Trajik Kaderi” ve Ayşen Ciravoğlu’nun “Mimarlık Eğitiminde Yüzyılın Kazanımları, Günümüz Sorunları ve Yeni Ufuklar” başlıklı sunumlarıyla gerçekleştirildi.

İkinci Oturum, Erdem Erten yöneticiliğinde “Cumhuriyetin Yüzüncü Yılında Mimarlık, Planlama, Kentleşme ve Toplum” hakkındaki çalışmaları içerdi.

Bülent Batuman’ın “Bir Kamusal Siyaset Alanı Olarak Mimarlık”, Şebnem Yücel’in “Asrın Değişmesi Mimarinin de Değişmesini Mucip Oldu”: Bir Asrın Peşinden Mimaride Değişmesi Gereken Kültürel Kimlik Tartışmaları”, Tansel Korkmaz’ın “100. Yıl Perspektifinden Geleceğe Notlar” sunumları ikinci oturumun temasını detaylandırdı.

Üçüncü Oturum, Zeynep Ahunbay moderatörlüğünde “Mimarlık Eğitiminde Depreme Dayanıklı Tasarım” temasını içerdi.

Farklı disiplinlerden konuşmacıların da yer aldığı bu oturumda Mehmet Selim Ökten’in “Taşıyıcı Sistem Tasarımı ve Mimarlık Eğitimi”, Kıvanç Taşkın’ın “İnşaat Mühendisliği ve Mimarlık Eğitiminde Depreme Dayanıklı Yapı Tasarımı” ve Taner Uçar’ın “Deprem Etkisi Altında Tasarımda Yerel Zemin Özelliklerinin Önemi” başlıklı konuşmaları ardından Ali Tolga Özden’in “6 Şubat Kahramanmaraş Depremleri Sonrası Kentsel Risklerin Yeniden Düşünülmesi” sunumu ile sonlandırıldı.

Dördüncü Oturum, Koray Korkmaz yöneticiliğinde “Mimarlık Eğitiminin Niteliği, Asgari Koşulları ve Süresi” hakkındaki çalışmaları içerdi.

Oturumda, Neriman Şahin Güçhan “2021-2023 Döneminde MİDEKON’un Mimarlık Eğitiminin Niteliği, Asgari Koşulları ve Süresi ile ilgili YÖK ve ÜAK’a Sunduğu Çalışma Raporları”nı, Orhan Hacıhasanoğlu “Mimarlık Programları Mezun Yeterlilikleri: MiAK ve "Canberra Accord" Üyesi Akreditasyon Kurumları Karşılaştırması”, Bülend Tuna “Mimarlık Eğitiminden Meslek Ortamına / Sorunlar, Çözüm Önerileri” ve Nuran Zeren Gülersoy “Mimarlık Bölümlerinin 2023 YKS Sonuçlarının İncelenmesi ve Değerlendirilmesi” başlıklı analiz ve raporların yer aldığı araştırmaları katılımcılar ile paylaştılar.

Beşinci Oturum, H. Murat Günaydın moderatörlüğünde “Türkiye Mimarlık Eğitimi Politikası İçin Öneriler: Mimarlık Araştırmaları, Mesleğe Kabul, Akreditasyon ve Mesleki Gelişim” temasını içerdi.

Ece Postalcı “Mimarlıkta Mesleğe Kabul ve Kayıt Çalıştay Sonuçlarının Değerlendirilmesi”, Mine Özkar“Mimarlık Akreditasyon Kurulu (MiAK-MAK) Çalışmaları”, Özgür Özkan “Sürekli Mesleki Gelişim Merkezi (SMGM) Çalışmaları”, Serkan Öngel “Mimarlık Araştırmaları Merkezi (Mim.Ar) Çalışmaları” ve Cemil Atakara, Simzer Kaya, Safiye Özaltıner birlikte “KKTC Mimarlar Odası 7. Mimarlık ve Eğitim Kurultayı Sonuç Raporu - Mesleğe Kabul ve Kontrollük Tüzükleri” başlıklı sunumlarını gerçekleştirdi.

“Toplumsal ve Mesleki Sorumluluklar: Kamu Yararı, Etik ve Mimarlık” içerikli Altıncı Oturum yöneticiliğini Bülend Ceylan yaptı.

Alper Ünlü “Mimarlık Etiğinin Temel Taşları”, Ahenk Yılmaz “Mimarlık Eğitiminde Yapay Zekâ ve Etik Dönüşüm”, İpek Akpınar Aksugür “Mimarlık Eğitiminde Etik Değerler ve Müşterekler”, Koray Güler “Türkiye’de 2000’ler Sonrası Dönüş/türül/en Koruma ve Kamu Yararı Algısına Mimarlık Lisans Eğitimi Çerçevesinden Bir Bakış” sunumlarıyla çalışmalar hakkında detaylı bilgilere yer verdiler.

Yedincisi Öğrenci Oturumu olarak planlanan programda Tonguç Akış moderatörlüğü üstlendi.

“Öğrenci Temsilciler Kurulu ve Öğrenci Forum Çalışmaları”nı açıklaması için Kıymet Altunyurt, Doruk Sivri, Yeliz Yağmur, Ezgi Erkul sunumlarını gerçekleştirdiler. Oturumun sonunda salondaki öğrenciler de fikirlerini belirterek katkı koydular.

Şebnem Hoşkara’nın yöneticisi olduğu “Cumhuriyetin Yüzüncü Yılında Yerel Yönetim, Kentleşme, Mimarlık ve Eğitim" temalı oturumda; Semahat Özdemir “İzmir'in Kentleşme ve Planlama Süreçlerinde Deneyimlediklerimizle, İkinci Yüzyıla Bakmak”, Hasan Topal “1923-2023 İzmir'in Mekânsal Değişim ve Mimarlık Öyküsü” ve Hikmet Sivri Gökmen “Mimarlık Eğitim Ortamı ve İzmir” çalışmaları içeren sunumlarını gerçekleştirdi.

Dokuzuncusunu Deniz İncedayı’nın yöneticiliğini üstlendiği oturumun hedefi XII. Mimarlık ve Eğitim Kurultayı’nın değerlendirilmesi ve forum ile katılımcı ve konuşmacılara tekrar söz hakkı tanınarak mimarlık mesleği üzerine yapılan çalışmaların daha ileriye taşınmasıydı.

Mimarlık kamuoyunun eleştirilerine açık olması hedefiyle; çalışmalarda katılımcılığın artırılması, bilgi ve belgelerin mimarlık ortamına arşiv niteliğinde aktarılmasını benimsemiştir. Bu doğrultuda, kurultayın ardından süreç ve belgeler kamuoyu ile paylaşılacaktır.