Mimarlar Odası Ne Yapar? Neden Vardır?

Mimarlar Odası Ne Yapar? Neden Vardır?

TARİH: 04 Ekim 2024

TMMOB Mimarlar Odası, 1954 yılında özel bir kanunla kurulmuş, mimarlık mesleğinin uygulanması ile ilgili kuralların belirlenmesiyle görevli ve zorunlu üyeliğe dayanan, kamu ve toplum yararına çalışan Anayasal bir meslek kuruluşudur. Mesleğimizin ve meslektaşımızın sorunlarının, ülkemizin, kentlerimizin imar süreciyle doğrudan bağı nedeniyle, kentleşme sorunlarını dikkatli biçimde izler, gerektiğinde müdahale eder.

Mimarlar Odası, toplum hizmetinde bir meslek örgütü olarak mimarların haklarını korumayı ve toplumun sağlıklı bir yaşam çevresine kavuşmasını hedefler. Mimarlık eğitiminden, sürekli mesleki gelişime, mesleki yeterliliklerin belirlenmesinden, uluslararası denklik arayışlarına kadar gündemde olan gelişmeler, ilgili kurumlarla birlikte değerlendirilir, meslek ortamının yeniden yapılanması çalışmalar sürdürür. Mesleki konularla ilgili resmi makamlarla iş birliği yaparak önerilerde bulunur; mesleki mevzuat ve şartnameleri inceleyerek görüş bildirir.

1950'lerde kurucu bir meslek Odası niteliğinde iken, 1960'larda o günlerin toplumcu dinamiğinden etkilenmiş, 1970'lerde toplumcu bir nitelik kazanmıştır. Bu birikim, 1980'lerde yaşanan kesintiye rağmen, kamu ve toplum yararına yapılan kentsel mücadelede önemli bir rol üstlenmesine neden olmuş ve yeniden örgütlenme süreci başlatılmıştır. 1990'larda bu sürecin doğal bir sonucu olarak bir meslek kuruluşu olma yönünde önemli atılımlar yapılmış, 1999 -2002 arasında yaşanan fiziki ve ekonomik depremlerin yarattığı olumsuzluklara rağmen, 2000'lerin başlarında örgütlenmede yeni bir aşamaya geçilmiştir. 2005 yılında ise bu 50 yıllık birikim, UIA 2005 İstanbul Dünya Mimarlık Kongresi organizasyonu ile uluslararası boyutlar kazanmış ve uluslararası anlamda kurumsal yetkinliğimiz kanıtlanmıştır.

Mimarlar Odası’nın genel merkezi Ankara’dadır. İki yılda bir tekrarlanan ve şube delegelerinin katılımıyla gerçekleşen genel kurulda seçilen yedi kişilik Merkez Yönetim Kurulu (MYK) tarafından yönetilir. Genel kurulda Onur Kurulu ve Denetleme Kurulu da seçilir ve merkez şubede görev yapar. Mimarlar Odası Yönetim Kurulu çalışmalarını Mesleki Denetim, Eğitim, Yayın, Yarışmalar gibi başlıklar altında komisyon ve komitelerle birlikte yürütür.

*Mesleki Denetim: Mimari proje, uygulama ve diğer tüm mimarlık hizmetlerinin yönetmelik, mevzuat ve tüzüklere uygun şekilde, kamu, işveren ve mimarların ortak haklarını gözeterek gerçekleştirilmesini sağlar.

*Meslek İçi Eğitim: Mimarlığın farklı alanlarında (Enerji sertifikaları, akustik, bilirkişilik, dijital teknolojiler vb.) uzmanlaşmak için eğitimler düzenler. Ayrıca yıl boyu çeşitli alanlarda uzmanlardan atölye çalışmaları üyelerin katılımına açıktır.

*Mesleki Sosyal ve Kültürel Faaliyetler: Kamunun ve yönetimlerin dikkatini çekmek üzere kent ve mimarlık konularıyla ilişkili sunumlar, söyleşiler, sempozyumlar, geziler, sergiler düzenler.

*Yayın: Mimarlık alanındaki haberler, gelişmeler, akademik çalışmaları basılı ve dijital olarak yayınlar.

Mimarlar Odası’na nasıl öğrenci üye olunur?

Öğrenci üyelik için başvuran üniversitelerin mimarlık ve ilgili bölümlerindeki lisans öğrencileri;

  • 2 adet vesikalık fotoğraf
  • Nüfus cüzdanı fotokopisi (2 adet)
  • Başvuru tarihi itibariyle öğrenci olduğunu belirtir e-devlet’ten alınmış belge, (2 adet)
  • Oda’ya üye olma isteğini belirten, Oda tarafından hazırlanmış başvuru formu,


ile birlikte okullarının bulunduğu yerdeki Mimarlar Odası Şubelerine başvuracaklar ve kayıtları Şubeler tarafından yapılacaktır.

Not: Kayıt için herhangi bir ücret talep edilmemektedir.


Öğrenci Üye Okul Temsilcilikleri

Kayıt olan öğrenci üyeler, okullarında öğrenci okul temsilciliklerini oluşturacak ve birer temsilcilerini Şube öğrenci temsilciliğini oluşturmak üzere görevlendirerek bağlı olduğu Şubeye bildirecektir.

Şubelerin etkinlik bölgelerindeki mimarlık okullarında oluşturulan öğrenci okul temsilciliklerinin her birinden bir temsilci seçilerek Oda Merkezinde Öğrenci Temsilciler Kurulu oluşturulacaktır.


Öğrenci Temsilciler Kurulu’nun Çalışma Alanları
Oda-öğrenci ve öğrenciler arasında iletişim ve koordinasyonu sağlamak,

Eğitim üzerine çalışma grupları oluşturmak, odanın düzenlediği panel, sempozyum, kongre, kurultay organizasyonlarında görev almak ve katkıda bulunmak,

Öğrencilerin staj, temalı yaz okulları organizasyonlarında, oda tarafından düzenlenen sosyal, kültürel etkinlikler ve geleneksel mimarlık öğrencileri buluşması konularında iletişim ve koordinasyonu sağlamak,

Odanın eğitim sorunları ve mesleki alanlarına yönelik politikalarına katkı sağlamak; mimarlık eğitimi ve meslek düzenine ilişkin odanın oluşturduğu veya katıldığı kurullarda çalışma yapmak ve görev almak,

TMMOB Öğrenci Temsilciliği’nde Mimarlar Odası’nı temsil etmek.

Mimarlar Odası’na nasıl üye olunur?

  • 3 Adet Vesikalık Fotoğraf
  • Diploma veya çıkış Aslı (okuldan alınan belge olmalı) ve 2 Adet Noter Tasdikli fotokopisi veya okuldan asli gibidir yapılmış sureti (E-devletten Alinan Mezun Belgesi Kesinlikle Kabul Edilmemektedir) (Diplomanın kayıt anında yanınızda bulunmalıdır.)
  • Nüfus Cüzdanı Aslı ve 2 Adet fotokopisi
  • E-Devletten alınan barkodlu SGK hizmet dökümü
  • Mezuniyet Tarihi İtibariyle Aidat borçları (yıl x 1500-TL.)
  • Kayıt ücreti: 2024 yılı için: 400 TL.

Not:

Mezuniyet tarihi ile Odaya kayıt başvuru tarihi arasında çalışmayan kişiler için bu süreyi kapsayan aidat tutarı kadar muafiyet uygulanır. Muafiyetten yararlanmak için dilekçe ile başvurulması ve dilekçe ekine SGK Tescil ve Hizmet Dökümü çıktı alınarak eklenmelidir (E-devletten Alinan Mezun Belgeleri Kesinlikle Kabul Edilmemektedir).


Mimarlar Odası’nda Yakın Zamanda Gerçekleştirilen Etkinlikler

Eğitim programları:

Yeni Başlayanlar İçin Meslek Pratikleri Eğitim Seminerleri

Bilirkişilik Komitesi Eğitim Günleri

Dijital Proje Yönetimi, Corone Renderer, Lumion, Revit, AutoCAD, Revit Dynamo+Revit Api, Blender+Unreal+Twinmotion, 3ds Max+V-Ray, Twinmotion, ArchiCAD, Sketchup Eğitimi

Enerji Kimlik Belgesi Uzmanlığı Temel Eğitimi

Temel Bina Akustiği Uzmanlığı Eğitimi

Atölyeler:

Mimarlıkta Yapay Zekâ atölyeleri

Yarışmalar:

Yapay Zekâ Destekli Fikir Yarışmaları Serisi

Sempozyumlar:

Dirençli-Sürdürülebilir Kent Seminer ve Çalıştayı

Depremle Yaşam Sempozyumu

İzmir ve Artalanında Mimari ve Kentsel Mekânın 100 Yılına Bakış 1923-2023

Komisyonlar:

Çatıdakiler Öğrenci Komisyonu

Bilişim ve Teknoloji Komisyonu

Çocuk ve Mimarlık Komisyonu

Enerji Etkin Yapılar ve Sürdürülebilir Mimarlık Komisyonu

Kentsel Dönüşüm Komisyonu

Serbest Çalışan Mimarlar Komisyonu

Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Dayanışma Komisyonu

Ücretli Çalışan Mimarlar Komisyonu

Yarışmalar Komisyonu


Mimarlık Haftası 2024 Programı

7-12 Ekim 2024 tarihleri arasında kutlanacak Dünya Mimarlık Haftası’nın teması bu sene ”Empowering the Next Generation in Participatory Urban Design - Katılımcı Kentsel Tasarımda Gelecek Nesli Güçlendirmek” olarak açıklandı. Mimarlar Odası İzmir Şubesi olarak heyecanla beklediğimiz bu haftaya İzmir’de yerel ve küresel mimarlık kültürünü odağa alarak dolu dolu bir program hazırladık. Hafta boyu sürecek çeşitli buluşmalar, sunumlar, atölyeler, söyleşiler sergiler ve gezilere tüm meslektaşlarımızı ve mimarlık öğrencilerini bekliyoruz!

Mimarlık haftamız kutlu olsun!


Kuruluş ve Tarihçe

Osmanlı Döneminde Mimarlar

Mimarlar, Türkiye’de 19. yüzyıla kadar Osmanlı İmparatorluğu Saray Teşkilatı içinde, "sermimar" yönetiminde kamu yapılarını üreten "hassa mimarları" olarak yer alıyordu. Yapılara ilişkin kuralların belirlenmesi ve yapı faaliyetlerinin denetlenmesi bu kurum tarafından yapılıyordu. Kamu yapıları dışındaki konut gibi yapıların tasarımı ve uygulaması, loncalara bağlı "yapı ustaları" eliyle yürütülüyordu. 19. yüzyılın ikinci yarısında batılılaşma hareketleri içinde mimarların sarayda ve kamu dışı alanlardaki tarihi örgütlenmesinin de çözüldüğü görülmektedir.

Cumhuriyet Yıllarında İlk Örgütlenme

1928 yılından Mimarlar Odasının kurulduğu 1954 yılına kadar mimarlar, genel dernek statüsünde çalışan "Yüksek Mimarlar Birliği" ve "Mimarlar Derneği" ile mesleki örgütlenmelerini sürdürmüşlerdir. Mimarlar Derneği, mesleki etkinliğin geliştirilmesi ve yasal güvenceler sağlanmasında önemli kazanımlar elde etmiş, Mimarlar Odası’na devretmiştir.

Mimarlar Odasının Kuruluşu

Mimarlar Odası 1954 yılında çıkarılan 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimarlar Birliği yasası ile kurulmuştur. Yasa, Mimarlar Odasına şu görevleri vermektedir:

Mimarların ortak ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki çalışmalarını kolaylaştırmak,

Mesleğin genel çıkarlara uygun olarak gelişimini sağlamak,

Mimarların birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü hakim kılmak üzere meslek disiplinini korumak.

Meslek ve meslek çıkarlarıyla ilgili konularda resmi makamlarla işbirliği yaparak yardım ve önerilerde bulunmak,

Meslekle ilgili bütün mevzuat, normlar şartnameleri incelemek, bunlar hakkındaki görüş ve düşüncelerini ilgililere bildirmek.

1980’li yıllara kadar çalışmalarını ülkenin üç büyük kenti İstanbul, Ankara ve İzmir’de kurulan Şubeler ile yürüten Mimarlar Odasının bugün 21 ilde şubesi 79 kentte Temsilciliği ve 145 kentte Oda Temsilcisi bulunmaktadır.

Mimarlar Odası’nın Örgüt Yapısı

Mimarlar Odasının Genel Yönetim Merkezi başkent Ankara’dadır ve iki yılda bir şube delegelerinin katılımıyla yapılan genel kurulda seçilen 7 kişilik bir Merkez Yönetim Kurulu (MYK) ile yönetilmektedir. Genel kurulda ayrıca seçilen Onur Kurulu ile Denetleme Kurulu da Oda merkezinde görev yapmaktadır. Mimarlar Odası Yönetim Kurulu çalışmalarını, görevlendirdiği Uluslararası İlişkiler, Yayın, Eğitim, Yarışmalar, Mesleği Uygulama ve Mesleki Denetim Komiteleri eliyle ve şubelerle ilişkili olarak yürütmektedir.

Oda çalışmalarının ağırlıklı bir bölümü şubeler tarafından gerçekleştirilmekte, Oda (MYK) merkezi birimler arasında eşgüdümü sağlamakta, genel politikaları belirlemekte ve meslek örgütlenmesini merkezi düzeyde temsil etmektedir. Mimarlar Odası şubeleri iki yılda bir, şubelere kayıtlı bütün mimarların katılımıyla yapılan genel kurullarda seçilen Yönetim Kurulları tarafından yönetilmektedir. Temsilcilikler, mimar sayısının sınırlı olduğu kentlerde bölgedeki şubelere bağlı olarak çalışırlar ve ayrı Yönetim kuralları vardır. Mesleki Denetim Görevlileri ise, mimar sayısı temsilcilik kurulmasına yeterli olmayan küçük kentlerde, mimarlık hizmetlerinin denetimi amacıyla, kentteki üyelerin önerileri dikkate alınarak şube Yönetim Kurulu tarafından atanır.

Mesleğin Uygulanmasında Mimarlar Odası

Mimarlar Odası, mesleğin uygulanmasında etkin bir konum kazanmıştır. Oda örgütünün bulunduğu çoğu kentte, belediyelerle, yapılan protokoller uyarınca, mimari projeler belediyece onaylanmadan önce Oda denetiminden geçmektedir. Koruma Kurullarınca onaylanacak projeler için de Oda denetimi gerekmektedir. Bu uygulama hükümet ve belediyelerin siyasal tutumuna göre zaman zaman aksayabilmekte, bu nedenle Oda uygulamanın yasal zorunluluk haline gelmesi için çalışmaktadır. Mimarlar Odası, ülkede resmi kuruluşlarca açılan ulusal ve uluslararası mimari proje yarışmalarının Odaca ve UIA tarafından benimsenen kurallara uygun düzenlenmesi konusunda titizlik göstermektedir. Resmi yarışmalarda jüri üyelerinin çoğunluğu Mimarlar Odası Yarışmalar Komitesi tarafından önerilen adaylar arasından belirlenmektedir. Mimarlar Odası ayrıca her iki yılda bir düzenlediği Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödüller ile kamuoyunda mesleğin tanıtılmasını ve mimarlık ürünlerinin değerlendirilmesini sağlamaktadır.

Yayın ve Uluslararası İlişkiler

Oda, meslek içi eğitimi genellikle yayın ve mesleki konferans, panel vb. toplantılarla sürdürmektedir. 1963 yılından bu yana yayınlanan MİMARLIK dergisi bütün Oda üyelerine ücretsiz dağıtılmaktadır. Ayrıca şubelerde bölgesel dergiler yayınlanmaktadır.

Mimari Haberler (Genel Merkez Haber Bülteni)

Mimarlık (Genel Merkez tarafından yayınlanan dergi)

Ege Mimarlık (İzmir şubesi tarafından yayınlanan dergi)

Batı Akdeniz Mimarlık (Antalya şubesi tarafından yayınlanan dergi)

Bakırköy'de Mimarlık (Bakırköy Temsilciliği tarafından yayınlanan dergi)

Bunların dışında tüm şubeler kendi üyelerine yönelik olarak düzenli Bülten yayınlamaktadır.

Kuruluşundan başlayarak Mimarlar Odası UIA (Uluslararası Mimarlar Birliği) içinde yer almış, UIA çalışmalarına katılmış değişik dönemlerde UIA Yönetim organlarında da görev almıştır. Son yıllarda bölgesindeki diğer ülkelerin mimarlık meslek kuruluşlarıyla yoğunlaşan ilişkiler sonucu, Akdeniz Mimarlar Birliği (UMAR) ve Karadeniz Mimarlar Forumunun etkinlik kazanmasında Mimarlar Odası önemli katkılarda bulunmuştur.

Mimarlar Odası ve Toplumsal Sorumluluk

Mimarlar Odası kendisine yasalarla verilen görevleri toplumsal sorumluluk açısından en geniş biçimde yorumlamış ve toplumsal gelişmeler içinde etkin bir konum kazanmıştır.

Mimarlar Odası, Merkez, şube ve Temsilcilik örgütleriyle ülkenin her yerindeki kentsel sorunların mimarlık ilkeleri ışığında mücadelesini vermektedir. Kentlerdeki ulaşım, altyapı, kentsel yenileme, koruma projeleri, yeni yapı izinleri, imar planı vb. uygulamaları kamu yararı açısından değerlendiren Mimarlar Odası bu konularda kamuoyuna yönelik kampanyalar sürdürmektedir. Kent, toplum ve ülke çıkarlarını gözetmeyen imar kararları ve uygulamalarına karşı da gerektiğinde yargı yoluna giderek davalar açmaktadır.

Mimarlar Odası ve Politika

Mimarlar Odası diğer meslek kuruluşları ve aydın çevrelerle birlikte ülke siyasal yaşantısının etkin bir öğesi olmuştur. Türkiye’deki siyasal gelişmeler içinde Mimarlar Odası kuruluşundan bu yana meslek alanının yanı sıra genel konularda, ekonomik kalkınma, insan hakları ve demokratikleşme mücadelesinde görüş belirten ve çoğu zaman muhalefet işlevini yerine getiren bir konumda olmuştur.


Mimarlar Odası’nın Amblemi (MEGARON)

MEGARON, insan yerleşmelerinin ilk mekânlarındandır. Mezopotamya’yla birlikte ilk yerleşme bölgelerini barındıran Anadolu’da bir anlamda mimarlığın doğuşunun simgesidir.

MEGARON 1980’li yıllardan bu yana Mimarlar Odası’nın amblemi niteliğini kazanmıştır.

Bir kapı ve dört duvarın oluşturduğu en basit mekânın simgesi olan “Megaron”,amblem olarak kullanılan oranlarıyla farklı imgelemeler yapmayı da amaçlıyor.

“Megaron”un iki yan duvarının ön ve arka duvarlara göre, altın oranlar uyarınca daha kalın olması, yine en basit konstrüktif öğeler olan iki kolon ve bir lentoyu simgeliyor. Kolon çizgilerinin kalınlığı nedeniyle, dışarıdaki karenin içinde yaratılan dikdörtgen mekân ise mimaride karmaşık çelişkiyi simgeliyor.

Metni indirmek için tıklayınız.